Dogoterapia to metoda wspomagająca rehabilitację i edukację zarówno dzieci, jak i dorosłych. Wzmacnia efektywność pracy pedagogów, psychologów i rehabilitantów. Technika ta wykorzystuje pozytywne oddziaływanie psa na człowieka i przynosi poprawę we wszystkich obszarach funkcjonowania człowieka, czyli w sferze: psychicznej, fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej, społecznej. Interakcje pomiędzy pacjentem a psem pozwoliły na zastosowanie dogoterapii w rehabilitacji osób niepełnosprawnych, która wykorzystuje psy jako terapeutów i jest dostosowana do indywidualnych możliwości dziecka. Spokój, ciepło, pogoda oraz chęć pracy z człowiekiem to niezastąpione cechy psów, tak przydatne w rehabilitacji i leczeniu.
Dogoterapia, jako metoda, posiłkuje się psami w celu wieloprofilowego usprawniania dzieci i dorosłych. Wiele osób wspomagających się tą metodą uważa, że jest to jedna z najbardziej naturalnych form rehabilitacji niepełnosprawnych. W odniesieniu do powyższego stwierdzenia, nie należy jednak mylnie rozumieć dogoterapii jako metody łatwej do zastosowania w domu. Kontakt z psem dla większości ludzi jest czymś oczywistym lub naturalnym. Na tej podstawie nie można jednak mówić o naturalności metody. Sama obecność psa w otoczeniu dziecka niepełnosprawnego nie przyniesie efektów terapeutycznych. To odpowiednio wykwalifikowany specjalista, posiadający również wiedzę z zakresu pracy z psem, jest gwarantem dobrze przeprowadzonych zajęć dogoterapii. Prowadzone przez taką osobę zajęcia z udziałem psa z całą pewnością będą dostosowane do indywidualnych możliwości i potrzeb biorących w nich udział pacjentów.
Dogoterapia może również stanowić istotny czynnik stymulujący w procesie przyswajania języka przez dziecko mające trudności w porozumiewaniu się, zaś kontakt z psem jest czynnikiem służącym wyzwalaniu spontanicznej aktywności komunikacyjnej – zarówno werbalnej jak i pozajęzykowej. Nie chodzi tu tylko o pomoc w przyswajaniu języka ojczystego, ale również alternatywnych form wspomagających porozumiewanie się”. Dogoterapia wzbogaca bowiem metody pracy z dzieckiem z zaburzoną komunikacją. Typowe ćwiczenia z zakresu logopedii, takie jak: oddechowe, usprawniające narządy mowy, artykulacyjne czy słuchowe, zmieniają swój charakter, jeśli udział w nich bierze również pies. Ćwiczenia stają się bardziej atrakcyjne, wnoszą radość (co zmniejsza napięcie mięśniowe ciała i mięśni aparatu fonacyjnego, oddechowego oraz artykulacyjnego) i motywują dziecko do pracy, dynamizując proces terapeutyczny.
Terapia kontaktowa z udziałem psa pozwala kształtować orientację w schemacie własnego ciała, poznawać budowę zarówno zwierzęcia, jak i człowieka, doskonalić sprawność ruchową dzięki ćwiczeniom wykonywanym przez dziecko we współdziałaniu z psem, a także stymulować zmysł wzroku, słuchu i dotyku oraz ćwiczyć koncentrację uwagi. Ponadto, dogoterapia sprzyja przełamywaniu lęku przed psami.
Zdecydowana większość zajęć dogoterapii kierowana jest do dzieci, u których występuje: porażenie mózgowe, niedowład kończyn, zaburzenia rozwoju motorycznego, zespół wiotkiego dziecka, zanik mięśni, autyzm, zespół Downa, zespół nadpobudliwości psychoruchowej, deficyt uwagi (ADHD, ADD), niestabilność emocjonalna oraz opóźnienie umysłowe. Natomiast jedynym przeciwwskazaniem do brania udziału w zajęciach jest alergia na sierść, ślinę lub naskórek zwierzęcia.
Bibliografia:
- Franczyk A., Krajewska K., Skorupa J., Animaloterapia, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2007.
- Pies też człowiek, red. Pręgowski M. P., Warszawa, Katedra, 2014.