Diagnoza dziecka wykonana na wniosek matki o przyśpieszenie obowiązku szkolnego.
Matka zgłosiła się do poradni z wnioskiem o przebadanie córki pod kątem przyśpieszenia obowiązku szkolnego. Diagnoza została przeprowadzona w dniu 6 maja 1996 r.
Wywiad z matką.
Justyna jest ucz. kl. \”0\”. Pochodzi z rodziny pełnej. Rodzice pracują. Ojciec jest kierowcą, matka – ekspedientką. Justyna ma starszą siostrę, obecnie ucz. kl. IV. Mieszkają na wsi.
Dziewczynka urodziła się z II ciąży. Przebieg ciąży prawidłowy. Poród odbył się o czasie, siłami natury. Stan zdrowia dziecka po urodzeniu dobry. Dziewczynka rzadko chorowała. Jej rozwój przebiegał według relacji matki, prawidłowo. Zaczęła siedzieć w 7 m – cu życia, chodzić ok. 1 roku. Wtedy też pojawiły się pierwsze słowa. Jednak mowa zdaniowa ukształtowała się dopiero ok. 3 r. życia.
Justyna w wieku 3 lat zaczęła uczęszczać do przedszkola. Dobrze czuła się w grupie, chętnie uczestniczyła w zajęciach. Była samodzielna i roztropna. W październiku 1995 r. mama przeniosła ją z grupy 5 – latków do kl. \”0\”. Justyna szybko znalazła swoje miejsce w nowej grupie. Realizując program kl. \”0\” bardzo dobrze dawała sobie radę. Mama uznała, iż powtórzenie kl. \”0\” byłoby \”stratą czasu\”.
Opinia z przedszkola.
Nauczycielka Justyny w opinii dostarczonej do poradni potwierdziła, iż Justyna realizuje program kl. \”0\” na równi z innymi uczniami. Zauważyła jednak, iż dziewczynka ma wadę wymowy, lubi dużo mówić lecz nie zawsze na temat. Ma cechy przywódcze, chętnie organizuje zabawy, przydziela rolę innym dzieciom. Pewne trudności sprawiają jej prace plastyczne i techniczne, szczególnie te wymagające pewnej precyzji.
Diagnoza dziecka obejmowała badanie psychologiczne, pedagogiczne i konsultację logopedyczną.
Wynik badania psychologicznego.
Ogólny poziom funkcjonowania intelektualnego przeciętny (górna granica). Nie stwierdzono globalnie przyspieszonego rozwoju umysłowego. Wiek życia dziecka podczas badania 6 lat 2 m – ce. Przeciętny zasób wiadomości ogólnych. Trudności w rozumieniu niektórych pojęć, poleceń. Czasami wymaga powtórzeń pytań testowych, czasu do namysłu. Nieznacznie powyżej przeciętnej zasób słownictwa, umiejętności werbalizowania znaczenia określonych słów. Niektóre wypowiedzi dziecka niepełne pod względem treści, czasami niepoprawna struktura gramatyczna wypowiedzi. Niewyraźna artykulacja niektórych głosek. W granicach przeciętnej trwałość pamięci werbalnej.
Niewystarczający do podjęcia obowiązku szkolnego poziom takich czynności myślowych w oparciu o materiał słowny jak : analiza, synteza, porównywanie, trudności w ujmowaniu istotnych cech wspólnych porównywanych przedmiotów. W normie zasób – pojęć liczbowych. Wysoka znajomość i rozumienie niektórych, podstawowych zasad zachowań społecznych.
W granicach osłabionej normy pojemność pamięci słuchowej bezpośredniej. Trudności w analizie słuchowej głosek w wyrazach. Przeciętna dla wieku spostrzegawczość : wymaga zachęty, dodatkowych uwag.
Wystarczające rozumienie i porządkowanie fragmentów materiału obrazowego w logiczną całość. Przeciętny według norm dla wieku ale niewystarczający do podjęcia nauki w kl. I poziom zdolności analityczno – syntetycznych oraz poziom integracji materiału manipulacyjno – wyobrażeniowego.
Trudności w organizacji przestrzennej, wzrokowo – ruchowej. Dobre tempo uczenia się wzrokowo – ruchowego. Aktualnie lateralizacja niejednorodna, skrzyżowana w zakresie oczu i rąk (dominacja lewego oka i prawej ręki), nieustalona w zakresie nóg. Zaznaczone trudności w zachowaniu, utrzymaniu równowagi, tzw. dynamicznej i statycznej. Niedojrzałe formy odwzorowywania figur (w teście Bender-Koppitz). Niewystarczający poziom analizy i syntezy wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo – słuchowej. Współruchy w obrębie twarzy przy czynnościach graficznych.
Rozpoznanie logopedyczne.
Nie utrwalona w artykulacji spontanicznej realizacja głosek 3 szeregów dentalizowanych oraz r – l.
Wynik badania pedagogicznego.
Przeciętny zasób wiadomości o sobie, rodzinie, przyrodzie. Wykazuje znajomość podstawowych danych o sobie. Słaba orientacja w nazwach dni tygodnia. Przeciętny poziom przygotowania do nauki czytania i pisania. Poprawnie dobiera podpisy do obrazków (część błędnie odczytuje). Układa wyraz z rozsypanki literowej i równoważnik zdania z rozsypanki wyrazowej. Rozpoznaje 19 z 22 liter. Myli litery zbliżone kształtem m – n, odwrócone w stosunku do osi pionowej b – d, osi poziomej u – n. Problemy przy dokonaniu analizy wyrazów w zdaniu. W zakresie słuchu fonematycznego wykazuje umiejętność wydzielania głoski w nagłosie i wygłosie wyrazu. Przeciętny poziom sprawności grafomotorycznej. Zauważa się pewne niedokładności w wypełnianiu konturów i kreśleniu szlaczków literopodobnych. Przeciętna płynność i precyzja ruchów.
Wysoki poziom przygotowania do nauki matematyki. Dobra znajomość figur geometrycznych, klasyfikacja jednakowych elementów w zbiory, porównywanie liczebności zbiorów, dodawania w zakresie 10 i odejmowania w zakresie 5.
Zalecenia
- Nie zalecono wcześniejszego o rok rozpoczęcia nauki w kl. I ze względu na niewystarczaj±cy poziom niektórych czynności (procesów) poznawczych.
- Wskazane ćwiczenia korekcyjno – kompensacyjne w celu usprawnienia obniżonych funkcji poznawczych (zaproponowano matce terapię pedagogiczną w poradni).
- Konieczna terapia logopedyczna.
- Do szkoły przekazany został zestaw ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową, słuchową i sprawność manualną.
OBECNE FUNKCJONOWANIE SZKOLNE DZIECKA.
We wrześniu 2001 r. do poradni przyszła matka prosząc o przebadanie córki pod kątem dysortografii. Przyniosła ze sobą opinię nauczyciela polonisty i zeszyty szkolne.
Po zanalizowaniu tych dokumentów zgłoszenie na badania zostało przyjęte. Na pytanie czy córka była już kiedyś w poradni matka odpowiadała wymijająco. Sprawdzono wtedy rejestr dzieci i okazało się, iż matka nie zastosowała się do zalecenia poradni i Justyna rozpoczęła naukę w kl. I z rocznym wyprzedzeniem.
Już w klasach I – III zaczęły się pojawiać trudności. Justyna, mimo iż poznała litery dość szybko, wiele z nich myliła zarówno przy czytaniu jak i pisaniu. Problemy narastały wraz z powiększaniem się tekstów do czytania i pisania. Wiele czytanek uczyła się na pamięć. W ten sposób unikała pomyłek przy czytaniu na ocenę. Wyrazy krótkie, proste nie sprawiały jej kłopotu, natomiast dłuższe, nowe, ze zbitkami spółgłosek odczytywała nieprawidłowo. W pisaniu ze słuchu, z pamięci i przepisywaniu robiła różnorodne błędy. Od początku nauki szkolnej matka wiele ćwiczyła z dzieckiem, ale ta praca nie przynosiła pożądanych rezultatów. Justyna znała reguły ortograficzne jednak nie stosowała ich w praktyce. W kl. V na wywiadówce wychowawczyni zaproponowała matce wizytę w poradni w celu stwierdzenia, co jest przyczyną trudności. Matka dość długo wahała się, wreszcie zdecydowała się poprosić o pomoc.
PONOWNA DIAGNOZA ZMIERZAJĄCA DO USTALENIA PRZYCZYN OBECNYCH KŁOPOTÓW DZIECKA.
Ponowna diagnoza miała miejsce w poradni w dniu 8.X.2001 r.
Justyna obecnie jest uczennicą VI klasy szkoły podstawowej. W czasie badania psychologiczno – pedagogicznego uzyskała następujące wyniki.
W badaniu psychologicznym:
Inteligencja przeciętna. Na poziomie wieku rozumienie słowne, zasób słownictwa, umiejętności werbalizowania znaczenia określonych słów. Definiuje, wyjaśnia znaczenie słów wskazując na użytek ich desygnatów przedmiotowych, dokonuje opisu \”obiektów\”, stosując słowo w kontekście, podając klasę, do której \”obiekt\” przynależy.
Przeciętny zasób wiedzy ogólnej. Przeciętna zdolność tworzenia i rozumienia pojęć. Powyżej przeciętnej rozumowanie arytmetyczne oraz rozumienie i ujmowanie zależności przyczynowo – skutkowych w oparciu o materiał obrazowy. W granicach normy spostrzegawczość. Niższy niż przeciętny poziom analizy i syntezy wzrokowej. Zaburzenia wyobraźni przestrzennej. Przeciętne tempo uczenia się wzrokowo – ruchowego oraz koordynacja wzrokowo – ruchowa. Niższa niż przeciętna pamięć wzrokowa. W granicach normy słuchowe różnicowanie głosek, a także analiza słuchowa. Niższy niż przeciętny poziom rozwoju syntezy słuchowej i pojemność pamięci słuchowej bezpośredniej.
Wada wzroku – nosi szkła korekcyjne.
Wynik konsultacji logopedycznej : \”Adentalna wymowa głosek szumiących, zaburzona kinestezja artykulacyjna w obrębie głosek trzech szeregów oraz głosek r – l.
W badaniu pedagogicznym stwierdzono :
Technika czytania
Czyta wyrazy całościowo. Tempo czytania na poziomie kl. IV, poprawność poniżej przeciętnej – zamienia, dodaje lub opuszcza głoski, odczytuje wyrazy inne – sensowne. Przeciętny poziom rozumienia cicho czytanego tekstu.
Technika pisania
Obniżony poziom graficzny pisma. Litery o różnym nachyleniu, brak połączeń między literami, opuszcza drobne elementy (znaki diakrytyczne), litery \”niepełne\” – niedokończone.
W pracach pisemnych (pisaniu ze słuchu, samodzielnych wytworach i przepisywaniu) popełnia błędy ortograficzne w wyrazach z ó – u, rz – ż, ch – h, błędy w łącznej i rozdzielnej pisowni. Mimo dobrej znajomości reguł ortograficznych nie potrafi zastosować ich w praktyce. Zamienia litery o podobnym kształcie l – t – ł, m – n, o – e – a, myli litery, odpowiedniki głosek zbliżonych fonetycznie d – t, b – p, sz – s – ż oraz i – j, nieprawidłowa pisownia wyrazów z samogłoskami nosowymi ą, ę i zespołami dźwiękowymi en, em, on, om. Zmienia kolejność wyrazów w zdaniu, opuszcza je lub zamienia na inne (sensowne).
Poza tym uczennica osiąga dobre wyniki w nauce, szczególnie z przedmiotów ścisłych.
Wnioski.
Przyczyn± trudności uczennicy w nabywaniu umiejętności czytania i pisania są fragmentaryczne deficyty rozwojowe w zakresie funkcji percepcyjnych, tj. głównie w obrębie wyobraźni przestrzennej, analizy i syntezy wzrokowej oraz pamięci wzrokowej. Wada wymowy nie skorygowana dotychczas, dodatkowo utrudnia jej osiąganie sukcesów szkolnych.
Justyna jest przykładem dziecka pozbawionego specjalistycznej opieki pedagogicznej. Zdiagnozowana po raz pierwszy w kl. \”0\” miała ogromną szansę na kompensację zaburzeń. Matka nie stosując się do zalecenia poradni, by nie przyśpieszać obowiązku szkolnego, z sobie wiadomych przyczyn uczyniła to. W szkole nie prowadzono zajęć korekcyjno – kompensacyjnych. Mimo, iż zaproponowano terapię pedagogiczną matka nie zgłosiła się w wyznaczonym terminie. Z dziewczynką nie była prowadzona praca pedagogiczna i logopedyczna. Niewielkie opóźnienia funkcji percepcyjnych winny być skorygowane w czasie powtarzania klasy \”0\”.Dziewczynka rozpoczęłaby naukę w klasie I w momencie, gdy podstawowe funkcje poznawcze zaangażowane w procesie czytania i pisania byłyby wystarczająco rozwinięte i prawidłowo działałyby powiązania między tymi funkcjami.
W chwili obecnej oddziaływania terapeutyczne mogą nie być na tyle skuteczne z uwagi na utrwalone, nieprawidłowe nawyki.
Mimo zmniejszonych możliwości uzyskania poprawy w zakresie pisania i czytania wskazane jest ukierunkowanie pracy samokształceniowej uczennicy i udział w zajęciach korekcyjno – wyrównawczych. Konieczna jest również terapia logopedyczna.