Blog

Miłość w działaniach wychowawczych, pedagogicznych i terapeutycznych

We współczesnej pedagogice pojawia się wiele nowych tendencji wykorzystanych zarówno w teorii jak i praktyce zawodowej. Jednym z bardziej interesujących nurtów dla dzisiejszych pedagogów powinna być pedagogika serca. Głównym prekursorem tej pedagogiki jest Maria Łopatkowa – wieloletnia pedagog i autorka licznych publikacji literackich oraz naukowych z zakresu pedagogiki min. \”Pedagogika serca\”.

Podstawą pedagogiki serca, nazywanej również \”białą pedagogiką\”, jest \”homo amans\”, czyli \”człowiek miłujący\”, bez którego nie mógłby zaistnieć żaden proces wychowawczy. Zatem, skupia się ona szczególnie na głęboko humanistycznym charakterze pracy terapeuty lub wychowawcy z dzieckiem. Istotną rolę odgrywa tutaj dobre nastawienie człowieka, zarówno do drugiej osoby, jak i do każdego zaaranżowanego działania edukacyjnego i terapeutycznego.
Rozwój uczuć moralnych dziecka rozpoczyna się już we wczesnym okresie dzieciństwa, kiedy to między matką, a dzieckiem rodzi się więź emocjonalna. Jest ona podstawą do zdrowego rozwoju psychicznego, a także pozwala na kształtowanie się zdolności, jaką jest miłość do drugiej osoby, zwanej umiejętnościom kochania. Zagrożenie na tym etapie może pojawić się w stosunku do dzieci i młodzieży, którzy mają wielką potrzebę miłości, przynależności i bezpieczeństwa. Niezaspokajanie jej może powodować wiele zagrożeń z zakresu patologii i opóźnień rozwojowych dzieci np. brak koncentracji uwagi, niechęć do nauki, bierność, wycofanie się, agresja. Odpowiedzialni za tą sferę są przede wszystkim rodzie, w następnej kolejności pedagodzy i terapeuci, którzy na podstawie zachowań dzieci powinni odpowiednio zaspokajać potrzeby młodego człowieka, wprowadzać działania profilaktyczne oraz w razie konieczności odpowiednio reagować.
Osoba wychowująca w duchu pedagogiki serca powinna pomagać w rozwoju, a także stanowić \”pieczę\” nad dzieckiem, czyli otaczać go opieką, troską, wspierać go. Dzieciństwo zatem winno upływać na autonomicznej wolności i swobodzie, dzięki której osoba biorąca czynny udział w wychowaniu młodego człowieka jest wstanie poznać talenty i indywidualne cechy dziecka. Należy jednak pamiętać, że dziecko jest człowiekiem, dlatego też posiada swoje obowiązki i ponosi odpowiedzialność za swoje czyny. Takie działania wychowawcze wywodzą się właśnie z miłości. Miłość ta, winna być przede wszystkim mądra i wymagająca, będąca \”autorytetem serca i ducha\”.
Głównym celem pedagogiki serca jest wychowanie człowieka na osobę dobrą, potrafiącą kochać, ale także na taką, która potrafi dostrzec w siebie miłość do bliźnich
i utożsamić ją z jestestwem. Pedagogika serca skupia się głównie na trzech etapach wychowawczych: poszukiwanie osób bliskich, utrwalenie więzi emocjonalnej z bliskimi, dbałość o związki uczuciowe, które pomagają w osiągnięciu celu wychowawczego. Natomiast, wśród cech charakterystycznych dla pedagogiki serca wyróżnić można: ufność
w rozwój i obronę człowieczeństwa, celowe wychowanie dzieci \”ku dobru\” wynikające
z dobrej woli wychowawców, wychowanie poprzez role wzorów osobowych. Zaznacza się również istotną rolę wychowywania ku przyszłości.
Reasumując pedagogika serca jest niewątpliwie pedagogiką stosowaną w praktycznym działaniu wychowawczym, pedagogicznym, terapeutycznym. W życiu codziennym jest widoczna szczególnie w relacjach rodzic-dziecko. Natomiast, w przypadku instytucji: przedszkoli, szkół, poradni jest nieobowiązująca. Jednakże, wiele pedagogów i terapeutów stosuje ją w swojej pracy. Przejawia się ona miłościom do dzieci, dbaniem o ich indywidualny rozwój i zapewnianiem im ochrony podczas zajęć. Niewątpliwie fundamenty pedagogiki serca są jedną z najbardziej uniwersalnych praw we współczesnym świecie.

Bibliografia:

  • Śliwerski B.: Współczesne teorie i nurty wychowania. Podręcznik akademicki. Oficyna Wydawnicza \”Impuls\”, Kraków 1998.
Shopping Cart