Blog

ETIOLOGIA I KONSEKWENCJE ZABURZEŃ SŁUCHU

Natalia Volkmer, urodzona 26.06.1984 roku, zamieszkała w Jastrzębiu Zdroju. Interesuje się zwierzętami, turystyką, sportem, muzyką oraz pracą z dziećmi. Ukończyła studia magisterskie pedagogiczne o specjalizacji Praca Socjalna i Opiekuńczo-Wychowawcza na Uniwersytecie Śląskim w Cieszynie- filia w Jastrzębiu Zdroju, oraz podyplomowe studia Kwalifikacyjne Logopedii i Medialnej Emisji Głosu o specjalizacji Logopedia w Katowicach.

Aktualnie odbywa staż w NSP Centrum Logopedyczne w Jastrzębiu Zdroju

Etiologia i konsekwencje uszkodzeń słuchu.

Istnieje wiele przyczyn powodujących zaburzenia w prawidłowym działaniu narządu słuchu. O. Perier omawia przyczyny uszkodzeń słuchu, biorąc pod uwagę jednocześnie dwie kategorie: miejsce i rodzaj uszkodzenia oraz okres powstania wady. Wśród przyczyn uszkodzeń słuchu wyróżnia:

  1. Przyczyny uszkodzenia typu przewodzeniowego, które obejmują uszkodzenia w obrębie ucha zewnętrznego i środkowego. Uszkodzenia przewodzeniowe występują częściej jako wady nabyte niż uwarunkowane genetycznie (wrodzone). Wśród przyczyn uszkodzenia typu przewodzeniowego wyróżniamy:
  • genetyczne (gąbczastość słuchu, stwardnienie kosteczek),
  • nabyte w życiu płodowym (szereg zniekształceń ucha środkowego: łańcucha kosteczek, przewodu słuchowego zewnętrznego, małżowiny usznej i okienek owalnych).
  • nabyte po urodzeniu
  • zapalenie surowiczo – śluzowe uszu oraz infekcje kataralne trąbki słuchowej;
  • następstwa chronicznych zapaleń uszu, m.in. zesztywnienie łańcucha kosteczek, zwłóknienie błony bębenkowej;
  • przewlekłe zapalenie ucha środkowego, które jest często skutkiem chorób górnych dróg oddechowych np. nosa, zatok przynosowych, migdałków;
  • ostre zapalenie ucha środkowego występuje także jako następstwo takich chorób jak: angina i grypa, których zakażenie przedostało się przez trąbkę słuchową;
  • przewlekłe ropne zapalenie ucha;
  • uszkodzenia pourazowe, urazy czaszki;
  • nowotwory;
  • woskowina i ciała obce w przewodzie słuchowym zewnętrznym.

 

  1. Przyczyny uszkodzenia typu odbiorczego:
  • genetyczne (wśród tych przyczyn istnieje duża różnorodność, występują zarówno w izolacji, jak i w zespołach. Zespoły zaburzeń obejmują szereg upośledzeń sprzężonych z głuchotą. Zaburzenia słuchu pochodzenia genetycznego dzielimy na grupę czynników związanych z aberracjami chromosomalnymi oraz mutacjami genów),
  • nabyte jako: uszkodzenia prenatalne, okołoporodowe
    uszkodzenia prenatalne są spowodowane:
  • chorobami infekcyjnymi matki np. różyczka, wirus cytomegalii, infekcje pasożytnicze, infekcje bakteryjne
  • środkami farmakologicznymi
  • ultradźwiękami stosowanymi w badaniach podczas ciąży
  • innymi zaburzeniami (zaburzenia endokrynologiczne)
  • schorzenia okołoporodowe są spowodowane przez:
  • niedotlenienie okołoporodowe
  • wcześniactwo, które jest czynnikiem sprzyjającym ich powstawaniu
  • konflikt serologiczny
  • działanie czynników toksycznych, farmakologicznych i hormonalnych,
  • nabyte po urodzeniu
  • infekcje,
  • środki farmakologiczne,
  • urazy mechaniczne i akustyczne.

Za najpoważniejszą konsekwencję uszkodzenia słuchu powszechnie uznaje się zablokowanie lub ograniczenie możliwości komunikowania się w języku fonicznym.
Istotą niesprawności narządu słuchu jest niezdolność do dokładnego słyszenia, a czasem niezdolność do słyszenia w ogóle. Wynika to z faktu, że niepełnosprawny narząd słuchu dostarcza do mózgu tylko część informacji w celu dalszej interpretacji. Uszkodzenie słuchu w stopniu znacznym lub głębokim, mające charakter prelingwalny lub perilingwalny, a więc od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa, wywiera duży wpływ na możliwości rozwojowe dziecka z taką niesprawnością. Zaburzenia funkcjonowania narządu słuchu zmniejszają liczbę bodźców docierających do kory mózgowej. Odcięcie lub ograniczenie dopływu bodźców dźwiękowych ma wpływ na prawidłowość reakcji człowieka w określonych warunkach. Uszkodzenie słuchu w stopniu znacznym lub głębokim powoduje zahamowanie naturalnego rozwoju mowy dziecka, a w konsekwencji rozwoju słownictwa i myślenia słowno – pojęciowego Uszkodzenie słuchu utrudnia czynności odruchowe, jak również koordynację na wyższym poziomie, a także powoduje brak kontroli słuchowej, co w konsekwencji utrudnia opanowanie prawidłowej wymowy oraz percepcję wypowiedzi innych ludzi i orientację w świecie dźwięków. Najistotniejsze konsekwencje wczesnej utraty słuchu występują w sferze zdolności poznawczych związanych z językiem. Jeśli w wyniku oddziaływania rehabilitacyjnego udaje się ukształtować mowę to jest ona obarczona pewnymi charakterystycznymi zaburzeniami. Zaburzenia te mogą wystąpić łącznie, a także mogą występować jedynie niektóre z nich. Oto rejestr wskazanych zaburzeń:
nieprawidłowe oddychanie – oddech zbyt krótki lub nie ekonomiczny;
zła jakość głosu, głos jest zbyt niski lub zbyt wysoki, na ogól monotonny, bez modulacji;
nieprawidłowa artykulacja, która polega na zniekształceniu głosek przednio- i środkowojęzykowych. Zdarza się, że głoski sz, ż, cz, dż, c, dz, dź zastępowane są tylko jedną głoską s lub ś. Spółgłoski cz i ć mogą być wymawiane jednakowo jako ts lub nawet tys, natomiast spółgłoski s i c mogą być zamieniane na t. W artykulacji samogłosek często zamiennie wymawiane są głoski a- e; o- e; y- i;
zaburzenia systemu semantycznego polegające na ograniczonym słownictwie, a w ramach znanego – elizje, zamiany głosek, dodawanie głosek lub udźwięcznianie głosek w wygłosie np wymowa chleb zamiast chlep
zaburzenia składni, polegające na posługiwaniu się głównie zdaniami prostymi o budowie niezgodnej z gramatyką języka polskiego. Świadomość potrzeby stosowania końcówek fleksyjnych bez dobrej znajomości gramatyki polskiej prowadzi do stosowania końcówek w sposób przypadkowy, losowy.
zaburzenia tempa mowy – mowa najczęściej zbyt powolna rzadziej zbyt szybka
brak intonacji i akcentu zdaniowego, czasem także brak akcentu wyrazowego.

 

Bibliografia:

  • Gunia G., 2006: Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i mowy. Kraków, Oficyna Wydawnicza IMPULS.
  • Krakowiak K., 1994: Bariery kształcenia językowego dzieci z głęboko uszkodzonym słuchem. W: Głuchota, a jezyk. Red. S. Grabias. Lublin, Wyd. UMCS.
  • Szczepankowski B., 1999: Niesłyszący- Głusi- Głuchoniemi. W-wa, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.
Shopping Cart