Celem edukacji matematycznej jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci i dobre przygotowanie ich do podjęcia nauki w szkole. Istotne jest:
- intensywne wspomaganie rozwoju inteligencji operacyjnej dzieci,
- kształtowanie odporności emocjonalnej potrzebnej dzieciom do pokonywania trudności,
- rozwijania umiejętności matematycznych stosowanych w codziennym życiu.
(E. Gruszczyk – Kolczyńska 2007, s.43).
W podstawie programowej wychowania przedszkolnego obszar edukacji matematycznej obejmuje zdobywanie przez dziecko umiejętności m.in. w zakresie porównywanie poziomu płynu, przelewanie, posługiwanie się pojęciami określającymi pojemność (pełny, połowa naczynia, niepełny, prawie pełny).
W podstawie programowej zamieszczono również zadania przedszkola związane z jej realizacją oraz zadania nauczycieli przedszkoli. Z początkiem roku poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej należy przeprowadzić analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna). To zaś wymaga znajomości podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych w zakresie I etapu edukacyjnego, a zwłaszcza klasy I szkoły podstawowej. W szczególności, z tego zakresu akcentuje się umiejętności dzieci dotyczące umiejętności pomiaru płynów, w tym odmierzania ich kubkiem i miarką litrową.
Każdy z wymienionych aspektów edukacji matematycznej jest związany z organizowaniem zabaw, w których dzieci mogą samodzielnie manipulować przedmiotami, dokonywać przekształceń i obserwować zachodzące zmiany. Wg E. Gruszczyk – Kolczyńskiej, w edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Dzięki nim tworzy ono pojęcia matematyczne oraz umiejętności. Doświadczenia te przyczyniają się do rozwoju myślenia i hartowania odporności.
Złotym środkiem jest taka realizacja edukacji matematycznej, aby dziecko, przy wysokim poziomie rozumienia stawianych przed nim zadań, nabyło dużą biegłość w dokonywaniu obliczeń i stosowaniu adekwatnych procedur liczenia. Na podstawie analizy wyników badań psychologicznych i pedagogicznych konstruowane są programy edukacyjne, które odwołują się do prawidłowości rozwojowych. Ich ramy i wymagania powinny odpowiadać temu, co dziecko jest w stanie przyswoić i osiągnąć w danym okresie życia. Ważne, aby były one elastyczne i uwzględniały indywidualne różnice między dziećmi z tej samej grupy wiekowej. Znajomość prawidłowości rozwojowych oraz różnic w tempie rozwoju poszczególnych dzieci pozwala nauczycielowi dostosowywać wymagania do potrzeb edukacyjnych tak, aby wyrównywać szanse słabszych i stymulować szczególnie uzdolnionych. (U. Oszwa 2006, s. 6)
Dziecięca eksploracja świata, chociaż uwarunkowana ciekawością poznaczą, podporządkowana jest otoczeniu. Zgodnie z koncepcją Wygotskiego: „dzieci najlepiej uczą się wtedy, gdy dorośli wyznaczają im zadania mieszczące się w strefie najbliższego rozwoju – pomiędzy tym, co dziecko potrafi już samo wykonać, a tym, co może osiągnąć przy pomocy osoby dorosłej”. Natomiast to, w jaki sposób myślą i jakie podejmują działania, ukazał Piaget poprzez wyróżnienie kolejnych stadiów rozwojowych, których rozwój reorganizuje wiedzę
w coraz to nowe, bardziej złożone struktury (K. Kamińska 2012, s. 5-6)
BIBLIOGRAFIA:
- Gruszczyk – Kolczyńska E.: Dziecięca matematyka. Program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych, Wyd. WSiP, Warszawa 1999.
- Kamińska K.: Edukacja matematyczna przedszkolaków. (w:) Wychowanie w Przedszkolu, 1/2012.
- Oszwa U.: Rozwój i ocena umiejętności matematycznych dzieci sześcioletnich, Wyd. CMPPP, Warszawa 2006.